Probleemgedrag bij dementie

12e Landelijke congres

Woensdag 4 februari 2026 | 10.00 – 16.00 uur

Dit congres staat in combinatie met een training ook als cursus op onze agenda.

Probleemgedrag bij mensen met dementie is voor veel zorgverleners een dagelijkse uitdaging. Waarom reageert iemand plots zo fel? Waarom lijkt logisch redeneren niet meer te werken? En vooral: wat kun jij doen om het verschil te maken?

Tijdens dit congres duiken we dieper in de oorzaken van probleemgedrag en verkennen we handvatten om hier op een positieve manier mee om te gaan. Van de nieuwste inzichten over het dementerende brein en het lerend vermogen, tot praktische tools zoals het levensverhaal en het gebruik van muziek en beweging – deze dag biedt kennis, herkenning en inspiratie.

Met bijdragen van toonaangevende experts krijg je niet alleen inzicht in de wetenschappelijke achtergrond, maar ook concrete tips die je direct in de praktijk kunt toepassen. De interactieve sessies in de middag geven je de ruimte om te kiezen wat bij jouw werk past – of het nu gaat om het inzetten van muziek, het begrijpen van context of het inzetten van eigen gedrag om dat van de ander te beïnvloeden.

Kortom: een dag die raakt, verrijkt en versterkt.

Doelgroep

Medisch specialisten, gedragstherapeuten, verpleegkundig(en) (specialisten), verzorgenden en anderen die werken met patiënten met dementie.

Programma

09:30Registratie en ontvangst

10:00Probleemgedrag bij dementie

Blik op de dag en recente ontwikkelingen

Dr. Susanne de Kort, specialist ouderengeneeskunde en kaderarts eerstelijn

10:15Het dementerende brein

Door veranderingen in de hersenen overziet iemand met dementie de gevolgen van beslissingen niet goed. Inschatten wat het beste voor je is, wordt daardoor lastiger. Ouderen met dementie reageren dan ook veel vaker impulsief of vanuit emotie. Hoe komt dit? Wat weten we over het dementerende brein en welke invloed heeft dit op het gedrag en specifiek op weigergedrag?

Jolanda Snel, neuropsycholoog, trainer en onderzoeker naar de invloed van metabole interventies op het brein aan de Universiteit Leiden

11:00Ochtendpauze

11:30Geheugen, leren en lerend vermogen bij dementie

Bij dementie gaan het geheugen en het lerend vermogen geleidelijk of soms snel achteruit. Toch blijven er zelfs in een vergevorderd stadium nog veel mogelijkheden. Het impliciete geheugen blijft vaak lang intact, en methoden zoals emotieleren, associatieleren en foutloos leren kunnen verrassende kansen bieden. Welke mogelijkheden zijn er nog wel bij dementie?

Dr. Frans Hoogeveen, vrijgevestigd gz-psycholoog, onderzoeker en specialist dementiezorg. Hij was lector psychogeriatrie aan De Haagse Hogeschool, voorzitter van de Vereniging voor Psychogeriatrie en hoofdredacteur van Denkbeeld, vakblad over dementie.

12:15Wetenschappelijke inzichten over gedrag bij dementie

Er wordt veel onderzoek gedaan naar probleemgedrag bij mensen met dementie en zelfs naar de zorgverleners van hen. Wat weten we al? Hoe kunnen we dit toepassen in de praktijk?

Prof. Dr. Christian Bakker, Hoogleraar Zorg en ondersteuning bij dementie op jonge leeftijd en gezondheidszorgpsycholoog

13:00Lunchpauze met uitgebreid lunchbuffet

13:45Sessieronde | keuze uit sessie A of B

A: Het levensverhaal en de invloed op gedrag

Het levensverhaal van iemand geeft vaak veel inzicht waar bepaald gedrag vandaan komt. Dit kan verklarend werken en aanknopingen bieden voor het voorkomen van probleemgedrag. Hoe kom je meer te weten over het levensverhaal van jouw cliënt met dementie en de invloed daarvan op jouw eigen handelen?

Henriëtte Ettema, programmaleider Verpleging Verzorging en Thuiszorg bij het CCE & Gonneke Haaksma, trainingsacteur

B. Context in kaart brengen

Als je (met je collega’s) vastloopt rondom probleemgedrag, kan het helpen om de context in beeld te brengen. Welke factoren vanuit bijvoorbeeld het levensverhaal, de sociale en fysieke omgeving of de organisatie van de zorg, hangen samen met probleemgedrag? Op welke manier hebben ze invloed op de situatie en houden ze die in stand? Door de context in kaart te brengen, ontstaan vaak nieuwe inzichten.

De Beeldvormer is een gratis hulpmiddel dat recent ontwikkeld werd om veel van de eventuele aspecten die samenhangen met probleemgedrag in kaart te brengen. Je kunt deze tool als interdisciplinair team inzetten ter oriëntatie op wat gedrag belemmert en bevordert, om een vastlopende situatie met probleemgedrag weer in beweging te krijgen. Hoe je dit kunt doen, leer je tijdens deze workshop.

Angèle Jonker, coördinator CCE

14:45Korte pauze met sessiewisseling

15:00Sessie ronde II: keuze uit sessie C of D

C. Muziek en bewegen

Mensen met dementie begrijpen na het bewegen vaak meer en kunnen daarom soms zelfstandig taken uitvoeren. Muziek stimuleert beweging en kan hier dus bij helpen. Hoe kun je muziek inzetten bij cliënten om hen te helpen meer te bewegen en wat doet muziek nog meer bij mensen met dementie?

Carlijn van der Eng, muziektherapeut bij Alliade en docent Vaktherapie Muziek aan de Hogeschool Utrecht

D. Maak veiligheid voelbaar

Jouw gedrag en stemming hebben invloed op het gedrag van een ander. Wanneer je bijvoorbeeld gespannen bent kan de ander jouw spanning voelen en hierdoor ander gedrag vertonen dan je zou verwachten. Hoe kan je zelf rustig blijven in een spannende situatie en hoe stuur je het gedrag van de ander niet per ongeluk de kant op die je niet wil. Hoe je dit kunt doen, leer je tijdens deze workshop.

Annemiek Grijpma, GZ psycholoog en Hartcoherentietrainer

16:00Einde programma

Accreditatie

Accreditatie Bureau Cluster 1 (ABC1)* : aangevraagd

BPSW: aangevraagd

Kwaliteitsregister V&V en Register Zorgprofessionals: (V&VN): aangevraagd

* Artsen mogen 25% van hun 5-jaarlijkse punten buiten hun vakgebied halen.

Staat jouw vereniging er niet bij? Neem dan tijdig contact met ons op.
Wij voorzien iedere deelnemer van een bewijs van deelname.

Inschrijven

Je investering

€ 399,- excl. btw

Vroegboekkorting

t/m 24 november € 25,-

Collegakorting

Jouw collega(’s) ontvangen ieder € 35,00 korting bij inschrijving op dezelfde dag en wanneer het factuuradres hetzelfde is. Jij schrijft je in voor het reguliere tarief en elke collega kan zich registreren met € 35,00 korting.

Groepskorting

Elk vijfde persoon neemt gratis deel bij gelijktijdige inschrijving via het groepsregistratieformulier, dat je hier kunt downloaden. Reeds ingeschreven personen kunnen geen deel uitmaken van de groepsaanmelding.

Ik wil mij inschrijven